In de vorige post heb ik een simulatie gemaakt van de effecten van besparingen op de publieke financiën. Omdat de schuldgraad en het overheidstekort steeds als percentage uitgedrukt worden en omdat bij besparingen ook de terugverdieneffecten wegvallen zijn de effecten van besparingen desastreus. Je kan dan alleen hopen dat de reguliere economie dit kan opvangen. Ondanks de goede wil van ondernemers en bedrijfsleiders is dit in moeilijke economische tijden niet evident. Zij moeten natuurlijk in eerste plaats aan de gezondheid van hun onderneming denken.
Er zijn echter alternatieven.
Je zou de besparingen kunnen focussen op uitgaven die het BBP minimaal beïnvloeden.
- protectionistisch door uitgaven die naar het buitenland vloeien te viseren. Deze hebben geen effect op het BBP en kunnen indien mogelijk vervangen worden door binnenlandse investeringen zodat er toch terugverdieneffecten zijn. Dit moet wel voorzichtig aangepakt worden zodat Europa niet klaagt over protectionisme of discriminatie.
- besparen op investeringen waarvan het loon-aspect minimaal is. Dit is veel minder effectief dan bovenstaande maar beperkt toch de effecten op het BBP.
Je kan ook de omgekeerde weg bewandelen en net investeren op een manier die het terugverdieneffect maximaliseert.
Je kan bij voorbeeld door aanpassingen in de personenbelasting of door uitkeringen de mensen die het minste verdienen een extraatje geven. Deze mensen kunnen dit extra geld goed gebruiken en zullen dit dan ook spenderen en zo de Belgische economie ondersteunen.
Stel dat we deze methodes combineren. We besparen 5 miljard die toegespitst zijn op betalingen naar het buitenland en betalingen voor goederen die niet werk-intensief zijn (in België) (70%). Bijkomend investeren we 20 miljard door extra loon te geven aan de armsten met een terugverdieneffect van 90% van het geïnvesteerde bedrag (omdat de mensen toch een beetje proberen sparen of dingen kopen in onze buurlanden), wat is dan het effect op de overheidsfinanciën?
Voor Na Begrotingsoverschot -2.9% -2.46% Schuldgraad 104.5% 98.81%
Spijtig genoeg is het effect op het begrotingstekort beperkt. Het is echter wel gedaald. Het effect op de schuldgraad is echter wel significant.
Bijkomend helpt dit om de ongelijkheid te verminderen.
Download hier de details van de simulatie. Je kan dan zelf de parameters aanpassen en betere combinaties zoeken.
Merk op dat dit een vrij ruwe simulatie is. Ik hou bv geen rekening gehouden met vertraging van innen van belastingen. Ik veronderstel dat het percentage overheidsinkomsten stabiel is tov het BBP (geen idee hoe accuraat dit is). Ik bereken de terugverdieneffecten maar op 1 niveau (en een beetje). Ik schat dat de terugverdieneffecten in een nauwkeurigere simulatie hoger zijn (wat dus nog slechter is voor het bespaar- en beter voor het investeerscenario).