Voor welke partij stemmen?

De Standaard heeft online een site, kieskompas, voorzien om je te helpen voor welke partij je zou moeten stemmen bij de komende verkiezingen.

Dit is een soort quiz waarbij je een reeks vragen gesteld worden waarbij je steeds een antwoord moet geven met een keuze uit “helemaal mee eens”, “mee eens”, “neutraal”, “niet mee eens”, “helemaal niet mee eens” of “geen mening”.
Eerste opmerking, als je overal “geen mening” invult kom je bij het Vlaams Belang uit?

Waar het mij eigenlijk over gaat is dat dit geen goede vragen en/of antwoorden zijn. Er werd reeds in het verleden in de discussie rond het organiseren van referenda aangehaald dat een ja/nee vraag om meerdere manieren kan geïnterpreteerd worden. Ik zou dit tegenspreken omdat er dan een campagne is (moet zijn) die de lading van de vraag duidelijk maakt. In deze quiz is dat echter niet het geval en zijn er vele mogelijke antwoorden.

Ik weet natuurlijk niet hoe de antwoorden en resultaten bepaald zijn, maar er lijken mij een paar eigenaardige “interpretaties” te zijn.
Een paar voorbeelden.

Stelling : Gebruik en bezit van softdrugs moet volledig gelegaliseerd worden

Mijn persoonlijke visie hierop is genuanceerd. Ik denk dat softdrugs niet schadelijker zijn dan alcohol of sigaretten en zodoende ben ik er voorstander van dat softdrugs gelegaliseerd worden. Maar dan wel volledig. Niet alleen gebruik en bezit, maar ook verkoop. Dit is trouwens een mogelijkheid voor de staat opm extra inkomsten te puren. Dat wil niet zeggen dat ik het gebruik zou willen aanmoedigen, in tegendeel. Maar je kan maar serieuze campagnes voeren als het legaal is.

Zoals de vraag echter gesteld is, als het alleen over bezit en gebruik gaat, ben ik echter tegen. Als de gebruikers dan met een illegaal circuit geconfronteerd worden om de producten aan te kopen, dan vrees ik dat de stap naar de zwaardere, meer gevaarlijke drugs niet meer zo groot is. Juist daarom moeten softdrugs legaal zijn.

Mijn antwoord is dus, gezien de vraagstelling, niet mee eens. Als ik dan ga kijken bij de voorgestelde uitslag, bij voorbeeld bij Groen!, dan staat er voor hen “mee eens”, en de uitleg van hun site is

Het onderscheid wat betreft het maatschappelijke risico van de verschillende illegale drugs maakt een genuanceerde aanpak noodzakelijk. Wetenschappelijke informatie (toxicologisch, farmacologisch,…) geeft aan dat cannabis eerder op dezelfde hoogte gebracht zou moeten worden als tabak en alcohol. Gecontroleerde legalisering van cannabis (in verbruik en verwerving) is daarom aangewezen. Harddrugs komen wegens het onaanvaardbare hoge maatschappelijke risico niet in aanmerking komen voor legalisering. De handel in deze drugs moet keihard bestreden worden. http://www.groen.be/

Dit lijkt toch al meer op mijn antwoord (verwerving is ook legaal), hoewel ik het er toch moeilijk mee heb dat productie blijkbaar (zoals in Nederland) niet legaal zou zijn…

Stelling : Turkije moet volwaardig lid worden van de EU

Mijn antwoord is eenvoudig. Ik ben het hiermee niet eens, ze moeten eerst aan de nodige basisvoorwaarden voldoen (zoals mensenrechten).

Volgens kieskompas, is het antwoord van Groen! hiervoor “mee eens”, met als toelichting uit hun programma

4.87 Een integratieperspectief voor Turkije. Als dit land de criteria op het vlak van mensen- en minderhedenrechten en democratie vervult, kan met de toetredingsonderhandelingen verder gegaan worden. De EU dient zich actief als ondersteunende actor bij de hervorming in Turkije op te stellen.

Ja hallo. Dat was toch net wat ik dacht. Blijkbaar is er een duidelijk verschillende interpretatie van het woord “moet” en het gebrek aan toelichting.

Stelling : Er moet een extra heffing komen op benzine

Het is een volledige foute vraag omdat je eerst moet weten wat je wil bereiken. Wil je een ecologische maatregel nemen om het rijden te ontraden? Wil je een maatregel nemen om milieuvriendelijke (zuinige) auto’s te bevoordelen? Wil je een sociaal verantwoord middel om grote auto’s zwaarder te belasten als kleine? Je moet eerst bepalen waar je naartoe wil, dan pas kan je de kaart nemen en bepalen wat de beste route is, welke maatregel het de beste hefboom geeft om het gewenste resultaat te bereiken.

Mijn antwoord is hierop neen, de lasten op benzine moeten niet omhoog, maar ik ben wel voorstander van extra maatregels om de mensen meer te laten nadenken over het milieu. Hoewel dit zeker niet mag resulteren in een klasse maatschappij waarin de rijken het zich kunnen veroorloven om te vervuilen.
Andere vergelijkbare vragen uit de kiesquiz zijn “moeten de belastingen omlaag” of “moet de budget van defensie omlaag”. Ja ik wil graag lagere belastingen, wie niet, maar er moeten wel verantwoorde keuzes tegenover staan. Voor het budget van defensie is het ook veel lastiger. Er moet eerst een maatschappelijk debat zijn over het doel van de Belgische troepen. Welk soort acties willen wij met onze troepen kunnen ondernemen of steunen. Dan kan je hiervoor een omkadering invullen (met een paar parameters zoals het aantal interventies, grootte van de krijgsmacht etc) en hieruit volgt het budget dan vanzelf. De omgekeerde weg bewandelen getuigd meer van populisme dan van goed beleid. Maar spijtig lijkt een verkiezingsstrijd niet te gaan over beleid maar meer een soort goedkoop opbod voor de stem van de kiezer.
Hoewel ik hier veel commentaar heb op het kieskompas, denk ik wel dat het een interessant ding is. Het is nuttig om de keuzes van de verschillende partijen in bepaalde thema’s naast elkaar te leggen. Ik had dit echter veel liever gezien als een vraag (en de vragen zelf zijn goed), met de mening van de partijen en de uitleg die ze zelf geven. Dan kan je kiezen welke partij het dichtste bij jouw mening aanleunt. Kan je zien welke interpretaties de verschillende partijen hebben voor de vragen. Dan kan je een beter genuanceerd idee krijgen.

Mijn aandacht was geprikkeld omdat het antwoord dat ik kreeg (de door hen aangeduide, meest overeenstemmende, partij), sterk afweek van wat ik had verwacht. Daardoor ben ik verder gaan graven. Probleem is alleen dat het graven zelf dan (bij mij) meer verwarring veroorzaakt dan verheldering. Ik stelde me reeds vragen tijdens het invullen van de lijst, maar het werd alleen erger. Ik kan alleen maar aan iedereen die deze (of een andere) test doet aanraden om heel critisch te blijven en de resultaten toch eens goed te bekijken en te evalueren.